Workshop Samen werken aan partnerschap – Samen sterk met buurkracht 2024
Gemeenten en bewoners hebben elkaar nodig om de energietransitie tot een succes te maken. Overal in het land zoeken zij elkaar ook al op, maar in de praktijk verloopt de samenwerking vaak nog stroperig. Hoe kan het beter? Wat moet daarvoor worden opgebouwd en wat afgebroken? In de druk bezochte workshop Samen werken aan partnerschap van Suzan Christiaanse en Wouter Spekkink (beiden Erasmus Universiteit Rotterdam) lagen de ideeën letterlijk voor het oprapen.
Voor de gelegenheid hadden Suzan en Wouter het zaaltje met dikke witte tape op de vloer omgetoverd tot een soort speelveld. Dit bestond uit vier gelijke vakken, elk voorzien van een andere vraag: wat heb je opgebouwd? Wat gaat er goed? Wat moet er anders? Wat heb je afgebroken (en hoe)?
Het bleek een gouden greep om flink wat interactie en dynamiek in de workshop te brengen. Daar werkte ook de opzet aan mee, waarin iedereen vanaf de start werd uitgenodigd om ervaringen te delen. En daarbij in het vak te gaan staan dat bij die ervaring paste.
Verbinders
Wat opviel, was dat vooral de positieve vakken sprekers aantrokken. Zo deelde Roxanne Hazenberg van Buurkracht namens de bewoners een dikke pluim uit aan de gemeente Woensdrecht. “Woensdrecht wil de groenste gemeente van Nederland worden. Daarbij wordt actief de verbinding gezocht met bewoners. Tegelijkertijd denkt de gemeente constructief mee over bewonersinitiatieven. Wat vooral prettig werkt, is dat er een wijkregisseur is die er heel goed in is om ook binnen de gemeente muurtjes af te breken en de juiste mensen met elkaar in contact brengt.”
Inspirerend was ook de ervaring die programmamanager duurzaamheid Margriet Jansen van de gemeente Beverwijk inbracht. “We wisten niet goed hoe we verenigingen van eigenaren mee konden nemen in de energietransitie”, vertelt ze. “Tot we bedachten: wat als we ze zélf vragen wat ze nodig hebben en hoe we hen kunnen helpen? We hebben alle vve-bestuurders uitgenodigd om hierover mee te denken. Daar kwamen ontzettend goede ideeën uit. En het mooie was dat ze met elkaar in gesprek gingen en elkáár gingen helpen. Daarvoor hoefden wij ons alleen maar kwetsbaar op te stellen en de verbinding te leggen.”
Naar opbouwen
Ook Rudmer Sennema van de gemeente Tytsjerksteradiel benadrukte het belang van verbinding. Hij vertelde hoe zijn gemeente in de samenwerking met bewoners tegen verschillende knelpunten aanliep. Niet alleen had niemand echt overzicht over de vele bewonersinitiatieven, ook binnen de gemeente wisten de juiste mensen elkaar niet altijd te vinden.
Maar het goede nieuws is dat Tytsjerksteradiel hier iets mee doet en Rudmer de taak heeft gegeven om in gesprekken met bewoners hun behoeften te achterhalen, te zorgen dat ze met de juiste ambtenaren in gesprek komen en dit alles te coördineren. Zo schoof hij nog tijdens zijn verhaal op van ‘Wat moet beter?’ naar ‘Wat hebben we opgebouwd?’
Afbreekbaar
Daarmee is niet gezegd dat er niks meer te verbeteren of af te breken valt. Niet alle gemeenten zijn in de ogen van actieve bewoners zo toegankelijk en meedenkend als Tytsjerksteradiel, Woensdrecht en Beverwijk. Ook lopen bewoners aan tegen subsidieregelingen die nét niet van toepassing zijn, of te laat komen, en aanbestedingen die zo zijn georganiseerd dat bewonersinitiatieven er niet aan te pas komen. Verschillende deelnemers braken een lans om wetgeving aan te passen.
Nog niet uitgepraat
Elke ervaring werd in het bijbehorende vak op een A4’tje samengevat in enkele steekwoorden. Zo tekenden zich gaandeweg duidelijk een aantal thema’s af, zoals verbinding, co-creatie en vertrouwen. Daarover gingen bewoners en gemeenten in groepjes verder met elkaar in gesprek: hoe kunnen we elkaar op dit thema helpen?
En ze waren nog lang niet uitgepraat toen de workshop ten einde kwam en iedereen weer in de plenaire zaal werd verwacht voor de wrap-up. Maar eigenlijk is dat een goed teken: de wil om er samen uit te komen is er. En deze workshop heeft er zeker aan bijgedragen dat ze elkaar weer nét iets beter weten te vinden.