Hoe kan iedereen mee doen?
Tragisch genoeg worden mensen met een kleine beurs vaak het hardst getroffen door de energiecrisis. En juist zij blijken in de praktijk moeilijk te bereiken met initiatieven om energie te besparen of duurzaam op te wekken. Hoe kunnen actieve bewoners en gemeenten deze groep samen kansen bieden om ook mee te kunnen doen in de energietransitie? Deze vraag stond centraal in de workshop ‘Een inclusieve energietransitie’ tijdens het evenement ‘Samen sterk met buurkracht’.
De workshop werd geleid door drie experts van TNO die zich dagelijks met dit vraagstuk bezighouden: Koen Stravers, Renee Kooger en Ruben Peuchen. “Uit studies komt naar voren dat elke euro die je investeert in het bestrijden van energiearmoede, € 2,50 oplevert, onder andere aan gezondheidswinst en waardestijging van de woning”, vertelt Koen in zijn inleiding. Gemeenten zetten alle zeilen bij om huishoudens bij te staan maar lopen daarbij ook tegen knelpunten aan. Zoals te weinig handjes en middelen. Aan de deelnemers de taak om met elkaar te brainstormen wat ze nog méér kunnen doen. En welke rol bewonersgroepen hierbij kunnen pakken.
Aan de slag voor Lot, Jan en Riet, en John
Drie groepen gaan aan de slag, elk met een concreet huishouden voor ogen: Lot, een gescheiden moeder met een jonge dochter die het hoofd niet boven water houdt; Jan en Riet, een oud echtpaar van wie de vrouw sukkelt met haar gezondheid in een tochtige seniorenflat en John, een alleenstaande man die door de taalbarrière zijn energierekening niet goed doorgrondt. De opdracht: breng in kaart wat energiecoöperaties, bewonersinitiatieven en beleidsadviseurs deze huishoudens te bieden hebben. En kijk vervolgens hoe ze hierin hun krachten kunnen bundelen.
Hoe kom je binnen?
Aan aanbod geen gebrek, blijkt uit de inventarisatie. Energieloketten, Fiksbrigades, energieboxen, witgoedregelingen, energiecoaches, vouchers, het houdt niet op. “De grote moeilijkheid is om achter de voordeur te komen”, merkt Floris Baggerman, die via Buurkracht onder meer actief is in Moerwijk, een van de armste wijken van Den Haag. “Veel mensen die in armoede leven, wíllen helemaal niet bekend zijn bij de gemeente. Hun reflex is om vooral níet te reageren.”
Van deur tot deur
Een herkenbaar probleem voor de meeste deelnemers, ook al omdat het vanwege privacywetgeving vaak lastig is om deze doelgroep rechtstreeks te benaderen. Maar het regent ook voorbeelden van hoe het wél lukt. “Wij hebben een actie gedaan waarbij een energiecoach en iemand van de gemeente in koppeltjes langs de deuren gingen en vroegen: mogen we naar binnen?”, vertelt Marjolein van der Wielen van de gemeente Nieuwegein. “Ze hebben bij 300 huishoudens aangebeld, en zijn bij 113 huishoudens binnen geweest om energiebesparende maatregelen aan te brengen. Ook al was lang niet iedereen thuis.”
Buurtbewoners
Haar gouden tip: “Zeg niet ‘Wij zijn van de gemeente’, maar ‘We komen u helpen. We hebben een doos met cadeautjes, letterlijk, en we gaan u ook nog helpen om ze aan te brengen.” Weer andere deelnemers slagen erin om deze moeilijke doelgroep te bereiken via de wijkteams, of bijvoorbeeld via kinderen met acties op scholen. Ook bewonersinitiatieven blijken hierin een belangrijke rol te kunnen spelen, omdat ook zij makkelijk het vertrouwen winnen. “Dat gebeurt ook al”, vertelt Koen wanneer hij na afloop de workshop samenvat voor alle deelnemers. “Veel meer dan ik dacht zelfs, dat is mooi om te zien.”
Bekijk hier de Powerpoint Een inclusieve energietransitie.
Deze sessie vond plaats tijdens het evenement Samen sterk met buurkracht. Lees hier het verslag van de dag.
Buurkracht ondersteunt graag bewonersinitiatieven en gemeenten met het organiseren van acties voor de bovengenoemde doelgroep. Dit heeft Buurkracht al gedaan door mooie acties uit te voeren vanuit de Energiebespaarcoalitie. Lees hier over twee succesvolle acties gericht op kieren dichten.