In maart ging Nederland op slot, en nog steeds luidt het devies: blijf zo veel mogelijk thuis. Ook voor bewonersinitiatieven brengt dat beperkingen met zich mee, maar tegelijkertijd ontstaan nieuwe kansen om buurten te verbinden en in beweging te brengen. Buurkrachtdirecteur Roel Woudstra over hoe je dat voor elkaar kan krijgen. Op veilige afstand.
“De afgelopen maanden zijn we massaal aan digitale hulpmiddelen gegaan om samen te werken en onze sociale contacten te onderhouden”, zegt Roel. “Videovergaderingen, online borrels en virtuele pubquizzen zijn in sneltreinvaart de normaalste zaak van de wereld geworden. Voor jong en oud. Je ziet dus dat mensen nu er minder mogelijkheden zijn om elkaar fysiek te ontmoeten, online de verbinding blijven vinden. Die omslag gaat bovendien gepaard met een stijgend vertrouwen in digitale hulpmiddelen. Zo biedt het ‘nieuwe normaal’ ook nieuw perspectief voor bewonersinitiatieven.”
Buurtaanpak gaat digitaal
Ook Buurkracht heeft zijn aanpak vertaald naar bits en bytes. “Voor veel buurtinitiatieven die wij begeleiden, van zonnepanelen-, groenedaken- en isolatieacties tot het oppimpen van speelveldjes, zijn gesprekken rond de keukentafel en buurtbijeenkomsten vaste ingrediënten. Daarvoor hebben we nu online varianten ontwikkeld. Ook EnergyParty’s organiseren we online: in plaats van dat je met je buren om de tafel gaat om je energierekening te vergelijken, kom je gezellig samen in de chatroom. Waarbij hetzelfde mechanisme werkt: als je ziet dat je buren minder energie verbruiken of plezier hebben van energiebesparingsmaatregelen, werkt dat aanstekelijk. We hebben zelfs al coronavrije trajecten uitgestippeld om wijken op weg te helpen naar een aardgasvrije toekomst.”
Iets voor uw gemeente? Coronaproof: EnergyParty’s
Vrolijke en veilige buurtacties
Corona hoeft dus zeker geen rem te zetten op burgerparticipatie. Roel: “De gemeenschapszin is zelfs groter dan ooit. Overal proberen buren elkaar door deze periode te slepen. De sociale cohesie neemt alleen maar toe. En in de anderhalvemetersamenleving is er nog ruimte genoeg om dingen sámen te doen. Zo hebben we bij Buurkracht een serie veilige en vrolijke buurtacties uitgezet via onze app, zoals vlaggetjes ophangen op Koningsdag, bloemen zaaien op Nationale Zaaidag en bellen blazen op Bellenblaasdag. Dat geeft wat ontspanning, én het verbindt. Op die manier kan je ook nog steeds met je buren met serieuzere zaken aan de slag, zoals zonnepanelen inkopen, zwerfvuil opruimen, een gezamenlijke moestuin aanleggen of insectenhotels ophangen. Voor al dat soort acties is nu juist momentum, waar je als gemeente op kan inspringen.”
Burgerparticipatie 2.0
De digitaliseringsboost en toegenomen behoefte aan verbinding hebben het in zich om burgerparticipatie een nieuwe impuls te geven. “Daar komt bij dat je met een digitale aanpak acties makkelijker kunt opschalen”, vertelt Roel. “Mits je daarbij niet vergeet dat voor een succesvolle buurtaanpak ook vertrouwen in de initiatiefnemers essentieel is. Ook in de anderhalvemetersamenleving heb je ambassadeurs in de buurt nodig. Net als praktische handvatten zoals checklists en stappenplannen, online en offline communicatiemiddelen om veel buren te bereiken én een aantrekkelijk aanbod dat het laatste zetje geeft. Daar dragen wij graag aan bij. Laten we samen van de nood een deugd maken: óp naar burgerparticipatie 2.0.”
Dit artikel verscheen in juni 2020 in VNG Magazine