okt 4, 2024 | Collega aan het woord, Inspiratie, nieuws
Als gemeente wil je vaak bewoners actief betrekken bij projecten in de buurt. Buurtprocesbegeleiders vormen hierbij een waardevolle schakel. Zoals Jos, buurtbegeleider bij Buurkracht. Hij initieert en ondersteunt bewonersinitiatieven en versterkt de samenwerking tussen gemeente en buurtbewoners. Maar wat doet een buurtbegeleider precies en hoe kan dit jouw gemeente verder helpen?
Van ideeën naar uitvoering
Jos is elke dag bezig om lokale initiatieven van de grond te krijgen. Met zijn ervaring helpt hij ze niet alleen met praktische tips, maar ook met het opzetten van een gestructureerd actieplan. Deze begeleiding zorgt ervoor dat ideeën niet blijven hangen in de fase van goede voornemens, maar daadwerkelijk uitgevoerd worden.
Jos: “Inzicht in de lokale situatie met mogelijkheden, maar ook onmogelijkheden, is een vereiste. Voordat ik begin doe ik online onderzoek, deze data geven een goed beeld van de lokale situatie. En dat gebruik ik als input voor het belangrijkste: het spreken met bewoners en professionals die de situatie vanuit hun ervaring al goed kennen.”
Directe verbinding tussen gemeente en inwoners
Daarbij speelt Jos ook een belangrijke rol in het verbinden van de gemeente met haar bewoners. Bij de vorming van een buurtteam wordt een vragenlijst in de buurt verspreid. Hierdoor worden de wensen van de buurt duidelijk en kan het buurtteam (en ook de gemeente) gerichter inspelen op wat er leeft in de wijk.
Jos: “De gemeente wil graag dat bewoners verduurzamen, maar wat willen de bewoners zelf? De vragenlijst maakt dat duidelijk. Ook zijn er vaak heel gemotiveerde bewoners die zich aanmelden voor het buurtteam dat de actie gaat uitvoeren. Door de gemeente hierbij te betrekken creëer ik vertrouwen. Een vanzelfsprekendheid voor mij: samen optrekken!”
Duurzame betrokkenheid van bewoners 
Een ander belangrijk aspect van Jos’ werk is de lange termijn. Hij zorgt er niet alleen voor dat een buurtinitiatief goed van start gaat, maar begeleidt de bewoners ook in het verder ontwikkelen van hun project. Hierdoor kan een eenmalige actie uitgroeien tot een duurzaam buurtinitiatief dat de leefbaarheid in de wijk op de lange termijn vergroot. Dit stimuleert langdurige betrokkenheid van bewoners, waar je als gemeente van kunt profiteren.
Jos: “De gemotiveerde bewoners in een buurtteam gaan niet voor de korte termijn, is mijn ervaring. Die begrijpen vaak heel goed dat er nog veel buren zijn die óók gemotiveerd moeten raken en dat gebeurt niet met een enkele actie. Daarvoor is een lokale beweging nodig met meerdere acties. Bovendien: waarom al die moeite om tot een buurtteam te komen, als je een half jaar later weer afscheid moet nemen van elkaar.”
Effectieve samenwerking voor succesvolle buurtinitiatieven
Of het nu gaat om energiebesparing, vergroening van de buurt of het verbeteren van de sociale cohesie: buurtbegeleiders zorgen ervoor dat initiatieven effectief en succesvol begeleid worden. Door hun expertise en hulp ontzorgen zij de gemeente en maken zij de vertaalslag tussen beleidsdoelen en de behoeften van bewoners.
okt 4, 2024 | Buren met buurkracht, Inspiratie, nieuws
In Den Hout heeft een regentonactie geleid tot grote betrokkenheid van buurtbewoners bij verduurzaming. Buurkracht begeleidde het buurtteam Energie van Dorpsbelang Den Hout en laat zien hoe kleine projecten een krachtig middel kunnen zijn om bewoners samen te brengen en hen bewust te maken van de voordelen van verduurzaming in hun eigen omgeving. De regentonactie was niet alleen een praktisch succes – er werden meer dan 150 regentonnen verspreid – maar ook een sociale katalysator die bewoners inspireerde om samen na te denken over een duurzame toekomst.
Van regenton naar betrokken buurt 
Het doel van de regentonactie was eenvoudig: bewoners motiveren om met een kleine stap bij te dragen aan het verduurzamen van hun omgeving. Met subsidie van de gemeente en een korting van het lokale tuincentrum, konden bewoners voor 15 euro een regenton aanschaffen. Door samen te werken aan een kleinschalig project, leren bewoners elkaar kennen, ontwikkelen ze een band en groeit het vertrouwen in de collectieve aanpak. Dit vertrouwen is van onschatbare waarde wanneer het tijd is voor grotere maatregelen die meer van mensen vragen.
Een concreet resultaat met grote potentie
In Den Hout blijft het dan ook niet bij deze actie. Het directe resultaat geeft het buurtteam de motivatie om verder te kijken: wat kunnen we nog meer doen om onze buurt duurzamer te maken? Het antwoord daarop is al bekend: een HR++-glasactie en de bijeenkomst staat inmiddels voor november gepland. Voor gemeenten is dit een waardevol inzicht: het activeren van bewoners begint vaak met een simpel idee. Het zijn juist dit soort kleinschalige projecten die laten zien dat verduurzaming niet ingewikkeld of ver van je bed hoeft te zijn. Kleine successen creëren een gevoel van eigenaarschap bij bewoners en zorgen ervoor dat ze meer openstaan voor grotere maatregelen.
Conclusie
Een van de grootste uitdagingen bij het verduurzamen van buurten is het opbouwen van vertrouwen en betrokkenheid. Gemeenten die de energietransitie willen versnellen, kunnen leren van dit voorbeeld: begin klein, bouw vertrouwen op en inspireer bewoners om samen te werken aan een duurzame toekomst. Of zoals wethouder Guus Beenhakker van de gemeente Oosterhout aangaf: “Het is geweldig om te zien hoe bewoners samenwerken aan de verduurzaming van hun leefomgeving. Alle beetjes helpen tegen klimaatverandering. Met deze actie helpen 150 beetjes tegelijk. Samen de schouders eronder zetten is enorm waardevol voor een groenere en leefbaardere buurt of dorp. Het enthousiasme van de inwoners is inspirerend.”
jul 22, 2024 | Inspiratie
Bij Buurkracht geloven we in de kracht van buren om samen hun buurt mooier, groener, veiliger en duurzamer te maken. Onze aanpak richt zich op het mobiliseren van deze kracht door middel van een gestructureerde groeicyclus, bestaande uit vijf fases: initiëren, activeren, structureren, groeien en bestendigen. Deze cyclus helpt buurtinitiatieven uit te groeien tot duurzame en zelfredzame buurtteams die blijvende positieve veranderingen teweegbrengen.
Fase 1: Initiëren
Het proces begint met het aanhaken van initiatiefnemers en het vormen van een buurtteam. Dit team bestaat uit enthousiaste buurtbewoners die een goed idee hebben om hun buurt te verbeteren. Of het nu gaat om meer groen, energiezuinige maatregelen of sociale activiteiten, elk initiatief begint bij de passie van deze voorlopers.
Fase 2: Activeren
In de activeringsfase richten we ons op het mobiliseren van de middengroep binnen de buurt. Samen met het buurtteam werken we het idee verder uit en voeren we de eerste acties uit. Het doel is om een bredere groep buurtbewoners te betrekken en enthousiast te maken. Dit doen we door middel van communicatiecampagnes, buurtbijeenkomsten en het gebruik van ons platform ‘Buurkracht Online’ en de Buurkracht-app.
Fase 3: Structureren
Zodra er voldoende draagvlak is gecreëerd, structureren we het buurtteam verder. Dit betekent dat we hen ondersteunen bij het professionaliseren van hun aanpak. We bieden trainingen en begeleiding om ervoor te zorgen dat het team effectief en zelfstandig kan opereren. Het doel is om het team de vaardigheden en kennis bij te brengen die nodig zijn voor duurzame participatie.
Fase 4: Groeien
Met een gestructureerd team gaan we over naar de groeifase. Hierin worden meerdere en verschillende acties georganiseerd. Het succes van de eerste acties werkt als een vliegwiel: het enthousiasme groeit en steeds meer buurtbewoners raken betrokken. Deze fase zorgt voor een stevige basis voor toekomstige initiatieven en creëert een cultuur van actieve participatie binnen de buurt.
Fase 5: Bestendigen
In de laatste fase, het bestendigen, streven we ernaar om het buurtteam te formaliseren tot een wijkbedrijf. Dit betekent dat het team volledig zelfstandig functioneert en in staat is om op lange termijn projecten te initiëren en te onderhouden. Het wijkbedrijf wordt een betrouwbare partner voor de gemeente en andere stakeholders, wat de duurzaamheid en continuïteit van de buurtinitiatieven waarborgt.
Buurkracht werkt nauw samen met gemeenten, provincies en andere partners om deze groeicyclus te faciliteren. Door onze gestructureerde aanpak en de inzet van diverse tools en middelen, maken we van elk buurtinitiatief een succes. Zo zorgen we samen voor leefbare, veerkrachtige en betrokken buurten in heel Nederland
sep 11, 2023 | Inspiratie, nieuws
In het idyllische dorp Kootstertille, gelegen in het weidse landschap van Friesland, werd in mei met veel enthousiasme het fruitbos genaamd ‘Tille’s Fruittuin’ officieel geopend. Dit prachtige bos is het resultaat van een initiatief van betrokken buurtbewoners, die eind november vorig jaar begonnen zijn met het planten van een verscheidenheid aan peren- en appelbomen, aangevuld met fraaie fruitstruiken later dit voorjaar. Een van de initiatiefnemers heeft persoonlijk bijgedragen aan het bos door handgemaakte paaltjes toe te voegen met de namen van de verschillende bomen. De lokale gemeenschap kwam in grote aantallen samen om de feestelijke opening bij te wonen.
Het startpunt voor dit opmerkelijke project ging terug naar het einde van vorig jaar, toen enkele inwoners van Kootstertille een enquête uitzetten onder hun medebewoners. De resultaten wezen unaniem in de richting van een gemeenschappelijke wens: een eigen fruitbos. Deze enquête bracht tevens aan het licht dat er een diepgeworteld verlangen was naar groene initiatieven die niet alleen het dorp zouden verrijken, maar ook een gevoel van saamhorigheid zouden stimuleren. Onder de begeleiding van Buurkracht vormde zich een groep actieve buurtbewoners, die zichzelf de “Werkgroep Fruitbos” noemde, en samen brainstormden zij over hoe ze hun droom van een fruitbos konden verwezenlijken, resulterend in de prachtige Tille’s Fruittuin die we nu kennen.
Aanleg Tille’s Tuin
Officiële opening
Maar hier hield het enthousiasme van de buurtbewoners in Kootstertille niet op. Zij namen deel aan een brainstormsessie, georganiseerd door Buurkracht, waarin mensen samenkwamen om hun visie van het ideale Kootstertille te delen. Hieruit kwam naar voren dat de bewoners graag een ontmoetingsplek wilden creëren voor de jongeren in het dorp. Deze brainstormsessie resulteerde in het geweldige idee om een ijsskatebaan te realiseren, waarvan de aanleg zo snel mogelijk van start zal gaan. Wat nog indrukwekkender is, is dat de betrokkenen bij Tille’s Fruittuin ook aan de jongeren in de gemeenschap dachten. De tuin werd verrijkt met een solide betonbank, geschonken door de lokale betonproducent Haitsma. Later dit jaar zullen jongeren onder begeleiding de kans krijgen om het bankje te verfraaien met graffiti, wat de betrokkenheid van de jeugd bij dit project benadrukt.
De brainstormgroep
Aan de slag
Deze voorbeelden tonen aan dat de gemeenschap van Kootstertille zich vastberaden inzet om diverse initiatieven te ontwikkelen die tegemoetkomen aan de behoeften en interesses van verschillende groepen binnen de gemeenschap. Deze projecten dienen niet alleen als ontmoetingsplaatsen, maar ook als bronnen van trots en inspiratie voor de gemeenschap als geheel. Ze onderstrepen hoe gezamenlijke inspanningen en de ondersteuning van organisaties zoals Buurkracht kunnen leiden tot een levendige en inclusieve gemeenschap, waarin iedereen de kans krijgt om zijn stem te laten horen en bij te dragen aan positieve veranderingen.
mei 8, 2023 | Inspiratie, nieuws
Naar een bruisende wijkeconomie
Het Arnhemse Spijkerkwartier is goed op weg om een circulaire, inclusieve wij(k)economie neer te zetten. Waar bewoners samen de buurt groen en schoon helpen houden, afgedankte fietsen opknappen, oesterzwammen kweken, energie besparen en meer. In de sessie ‘De snelste weg is nooit een rechte lijn’, tijdens het evenement ‘Samen sterk met buurkracht‘, loodsen initiatiefnemer Patrick Hoogenbosch en bestuursadviseur Roland Kluskens deelnemers langs de hobbels en valkuilen die zij op hun pad tegenkomen. En reiken ze een stappenplan aan. “Dit lukt alleen in gelijkwaardig partnerschap.”
Een circulaire, inclusieve wijkeconomie begint met een droom van een groepje bewoners. Maar vervolgens staan er wetten in de weg en praktische bezwaren. Patrick schetst een beeld van waar hij en zijn buurtgenoten zoal tegenaan gelopen zijn. Zo heb je aan de ene kant subsidieregelingen die nét niet van toepassing zijn op waar je met je wijk naartoe wil. Of die net te laat komen, of onbekend zijn. Aan de andere kant is er een toeslagensysteem waardoor bewoners vooral niet in beweging komen. Waarom zou je bijvoorbeeld gebruikmaken van bijzondere bijstand om een tweedehands wasmachine te kopen als je met nét iets minder inkomen in aanmerking komt voor een gratis nieuwe?
Werelden bij elkaar brengen
Waar het op neerkomt is dat de systeemwereld van de overheid en de leefwereld van bewoners slecht op elkaar aansluiten. Dit staat ontwikkeling van een circulaire, duurzame wijkeconomie in de weg. Ook al doordat gemeenten van alles aanbesteden wat bewoners deels zelf zouden kunnen oppakken. En sectoraal georganiseerd zijn in kokers die elk hun eigen vraagstukken aanpakken, bijvoorbeeld op het gebied van energie, groen, onderwijs en werkgelegenheid. Terwijl je daar vanuit de wijken veel meer in samenhang aan zou kunnen werken. “Het is belangrijk om samen naar oplossingen te zoeken om die werelden dichter bij elkaar te brengen”, zegt Patrick. “Om te kijken: wat kan er wél.”
Stappenplan
Hij en Roland geven toe dat dit een traject is van de lange adem, een kronkelig en vaak moeizaam pad. Maar ze ervaren tegelijkertijd hoeveel moois het oplevert als je hierin samen optrekt. Hun stappenplan voor bewonersgroepen met een droom:
- Ga met je droom naar je stakeholders bij de gemeente; bedenk daarbij goed waarom jouw droom ook interessant is voor hén en zet dat in de spotlights.
- Schrijf samen aan je maatschappelijke opdracht: wat wil je bereiken en hoe wil je dat aanpakken? Wat kom je brengen en wat kom je niet brengen?
- Breng hierbij gedeelde belangen in kaart, niet alleen van bewoners en gemeente, maar ook van verschillende afdelingen binnen de gemeente.
- Ontwikkel initiatieven in partnerschap, op gelijkwaardige voet. Liefst vanuit een plek in de wijk, een broedplaats voor ideeën.
- Laat zien wat je oogst, zodat mensen dit zien en ervaren en de betrokkenheid in de wijk verder toeneemt.
Cultuurverandering nodig
De presentatie van Patrick en Roland roept veel herkenning op bij deelnemers aan de workshop. Die zelf ook meedenken en vragen stellen: hoe organiseer je zoiets bestuurlijk? Hoe regel je het financieel? Maar ook: het ligt niet alleen aan de gemeente, het moet van twee kanten komen. Patrick beaamt dit: “Wij als burgers moeten veranderen. Proactiever worden. De overheid kan het niet alleen, we zullen het samen moeten doen. De overheid moet ook veranderen: daar moet een andere cultuur komen, met meer ruimte om te experimenteren. Want alleen zo ontdekken we hoe we tot toekomstbestendige wijken komen.”
Bekijk hier de Powerpoint De snelste weg is nooit een rechte lijn.
Deze sessie vond plaats tijdens het evenement Samen sterk met buurkracht. Lees hier het verslag van de dag.
Buurkracht heeft veel ervaring in het bouwen van een brug tussen bewoners die aan slag willen met hun buurt en gemeenten die bewoners willen betrekken bij beleid en grote maatschappelijke opgaven zoals de energietransitie. Meer weten? Neem contact op via support@buurkracht.nl of 085 065 7661.
mei 8, 2023 | Inspiratie, nieuws
Hoe kan iedereen mee doen?
Tragisch genoeg worden mensen met een kleine beurs vaak het hardst getroffen door de energiecrisis. En juist zij blijken in de praktijk moeilijk te bereiken met initiatieven om energie te besparen of duurzaam op te wekken. Hoe kunnen actieve bewoners en gemeenten deze groep samen kansen bieden om ook mee te kunnen doen in de energietransitie? Deze vraag stond centraal in de workshop ‘Een inclusieve energietransitie’ tijdens het evenement ‘Samen sterk met buurkracht’.
De workshop werd geleid door drie experts van TNO die zich dagelijks met dit vraagstuk bezighouden: Koen Stravers, Renee Kooger en Ruben Peuchen. “Uit studies komt naar voren dat elke euro die je investeert in het bestrijden van energiearmoede, € 2,50 oplevert, onder andere aan gezondheidswinst en waardestijging van de woning”, vertelt Koen in zijn inleiding. Gemeenten zetten alle zeilen bij om huishoudens bij te staan maar lopen daarbij ook tegen knelpunten aan. Zoals te weinig handjes en middelen. Aan de deelnemers de taak om met elkaar te brainstormen wat ze nog méér kunnen doen. En welke rol bewonersgroepen hierbij kunnen pakken.
Aan de slag voor Lot, Jan en Riet, en John
Drie groepen gaan aan de slag, elk met een concreet huishouden voor ogen: Lot, een gescheiden moeder met een jonge dochter die het hoofd niet boven water houdt; Jan en Riet, een oud echtpaar van wie de vrouw sukkelt met haar gezondheid in een tochtige seniorenflat en John, een alleenstaande man die door de taalbarrière zijn energierekening niet goed doorgrondt. De opdracht: breng in kaart wat energiecoöperaties, bewonersinitiatieven en beleidsadviseurs deze huishoudens te bieden hebben. En kijk vervolgens hoe ze hierin hun krachten kunnen bundelen.
Hoe kom je binnen?
Aan aanbod geen gebrek, blijkt uit de inventarisatie. Energieloketten, Fiksbrigades, energieboxen, witgoedregelingen, energiecoaches, vouchers, het houdt niet op. “De grote moeilijkheid is om achter de voordeur te komen”, merkt Floris Baggerman, die via Buurkracht onder meer actief is in Moerwijk, een van de armste wijken van Den Haag. “Veel mensen die in armoede leven, wíllen helemaal niet bekend zijn bij de gemeente. Hun reflex is om vooral níet te reageren.”
Van deur tot deur
Een herkenbaar probleem voor de meeste deelnemers, ook al omdat het vanwege privacywetgeving vaak lastig is om deze doelgroep rechtstreeks te benaderen. Maar het regent ook voorbeelden van hoe het wél lukt. “Wij hebben een actie gedaan waarbij een energiecoach en iemand van de gemeente in koppeltjes langs de deuren gingen en vroegen: mogen we naar binnen?”, vertelt Marjolein van der Wielen van de gemeente Nieuwegein. “Ze hebben bij 300 huishoudens aangebeld, en zijn bij 113 huishoudens binnen geweest om energiebesparende maatregelen aan te brengen. Ook al was lang niet iedereen thuis.”
Buurtbewoners
Haar gouden tip: “Zeg niet ‘Wij zijn van de gemeente’, maar ‘We komen u helpen. We hebben een doos met cadeautjes, letterlijk, en we gaan u ook nog helpen om ze aan te brengen.” Weer andere deelnemers slagen erin om deze moeilijke doelgroep te bereiken via de wijkteams, of bijvoorbeeld via kinderen met acties op scholen. Ook bewonersinitiatieven blijken hierin een belangrijke rol te kunnen spelen, omdat ook zij makkelijk het vertrouwen winnen. “Dat gebeurt ook al”, vertelt Koen wanneer hij na afloop de workshop samenvat voor alle deelnemers. “Veel meer dan ik dacht zelfs, dat is mooi om te zien.”
Bekijk hier de Powerpoint Een inclusieve energietransitie.
Deze sessie vond plaats tijdens het evenement Samen sterk met buurkracht. Lees hier het verslag van de dag.
Buurkracht ondersteunt graag bewonersinitiatieven en gemeenten met het organiseren van acties voor de bovengenoemde doelgroep. Dit heeft Buurkracht al gedaan door mooie acties uit te voeren vanuit de Energiebespaarcoalitie. Lees hier over twee succesvolle acties gericht op kieren dichten.
