Een groen dak is meer dan een mooi stukje natuur op je dak. Het helpt tegen hitte, vangt regenwater op én zorgt voor meer leven in de buurt. Steeds meer bewoners ontdekken het en willen het samen aanpakken. In de wijk Ringoevers in Hillegom zijn inmiddels 21 woningen voorzien van groene daken. Maar ook in andere buurten en dorpen van Nederland zijn buurtteams bezig met de voorbereidingen van een groene daken-actie.
De voordelen van een groen dak
Een groen dak is een slimme, groene investering in de toekomst. En de voordelen zijn groot:
Het vangt regenwater op, waardoor het riool minder snel overbelast raakt bij stortbuien.
Het verhoogt de biodiversiteit, met ruimte voor bijen, vlinders en andere nuttige insecten.
En het verlengt de levensduur van je gewone dak, doordat het beter beschermd is tegen zon en regen.
Het kan verkoelend werken in de zomer, doordat het zonlicht reflecteert en warmte vasthoudt in de begroeiing.
Maar misschien wel het mooiste voordeel: een groen dak verbindt. Samen aan de slag gaan schept een band. Het is ook nog eens makkelijker én gezelliger.
Ringoevers als inspirerend voorbeeld
In Ringoevers (Hillegom) kwam het initiatief vanuit de buurt. Met hulp van de buurtverbinders, Dakvergroeners, de gemeente, het Hoogheemraadschap van Rijnland en Buurkracht werden de plannen werkelijkheid. Bewoners organiseerden alles zelf: van het enthousiasmeren van buren tot het gezamenlijk inkopen en aanleggen.
Ook groene daken in jouw buurt?
Sommige gemeenten en waterschappen geven subsidie voor de aanleg van groene daken. Kijk op de Groenesubsidiewijzer of er voor jou subsidie beschikbaar is voor een groen dak.
En heb je plannen om samen met je buren aan de slag te gaan met groene daken en kun je wel wat buurkracht gebruiken? We helpen je graag er een succes van te maken. Neem gerust contact met ons op.
foto: Elke Slagt (midden) op werkbezoek bij Huis van de Wijk
In Rozenburg zijn Amy, Devon, Jordan en Laura zelf een initiatief gestart om leeftijdsgenoten bij elkaar te brengen. Niet alleen om samen leuke dingen te doen, maar ook om nieuwe leeftijdsgenoten te leren kennen. Hun missie? Meer ontmoeting en gezelligheid voor jongeren in het dorp, op een manier die bij hén past.
Samen met welzijnsorganisatie DIA Rozenburg, de gemeente Rotterdam en Buurkracht werken ze aan activiteiten die jongeren echt aanspreken. Denk aan een combinatie van gamen, samen eten en gewoon even lekker chillen. Amy verwoordt het treffend: “Samen kan je meer dan je denkt!”
Werkbezoek van Tweede Kamerlid
Het initiatief trok ook de aandacht van Den Haag. Tweede Kamerlid Elke Slagt kwam langs voor een werkbezoek. Ze ging in gesprek met de jongeren en betrokken organisaties. Er werden ervaringen gedeeld over wat er nodig is om bewoners en jongeren écht de ruimte te geven voor eigen initiatief. Elke Slagt was onder de indruk: “Zoals we in Rotterdam zeggen: niet lullen maar poetsen. Hou het simpel, werk met korte lijnen en vooral: doe het met plezier.”
Hoe krijg je structurele betrokkenheid van bewoners bij de energietransitie van de grond? En vooral: hoe doe je dat efficiënt op grote schaal, zodat het daadwerkelijk helpt de energietransitie te versnellen? Buurkracht heeft hiervoor een methodiek ontwikkeld die ze samen met de gemeenten Rotterdam, Zaanstad, Boxtel en Sint-Michielsgestel en Leeuwarden in de praktijk brengt. Om te laten zien dat het kan, maar óók om van te leren voor toekomstige trajecten waarbij samenwerking tussen bewoners en gemeenten essentieel is. In dit kader is ook de Technische Universiteit Delft betrokken.
In het onderzoek dat de TU Delft uitvoert, staat de rol van intermediairs zoals Buurkracht tussen gemeenten en bewoners bij de energietransitie centraal. Koren op de molen van universitair docent BinBin Pearce, die zich al jaren richt op de samenwerking tussen beleidsmakers, burgers en wetenschappers om complexe maatschappelijke vraagstukken aan te pakken. “We zien dat er een kloof is tussen wat gemeenschappen belangrijk vinden en waar gemeenten over praten”, vertelt ze. “Dat heeft met verschillende factoren te maken die ervoor zorgen dat burgers terughoudend zijn om actief bij te dragen aan de energietransitie. Zoals een gebrek aan vertrouwen. Steeds meer mensen vragen zich af: waarom zou ik geloven wat de overheid zegt? Ook aan de onderbouwing van beleidsmaatregelen wordt getwijfeld. Daarnaast speelt een gevoel van maatschappelijke ongelijkheid. Het idee leeft dat vooral rijken profiteren van de energietransitie terwijl aan de andere kant energiearmoede heerst. En dan is er nog het gebrek aan informatie: zelfs mensen die wél de middelen hebben en iets willen doen, weten vaak niet goed hoe. Intermediairs kunnen helpen de brug te slaan. Maar hoe functioneert dat in de praktijk? Waar zit de werkelijke waarde van intermediairs en hoe ondersteunen zij de implementatie van de energietransitie? Dat willen we beter gaan begrijpen.”
Unieke kans
Het driejarige project van Buurkracht in samenwerking met de vier gemeenten vormt hierbij het ideale onderzoeksterrein. BinBin: “In allerlei casestudies komen we organisaties tegen die als intermediair optreden tussen gemeenten en gemeenschappen. Maar meestal komen ze min of meer toevallig in die positie terecht omdat het voor hun doel praktisch noodzakelijk is. Wat Buurkracht bijzonder maakt, is dat ze die verbindende rol juist heel expliciet en nadrukkelijk op zich neemt. Bij Buurkracht is dit de kern: het gáát om het organiseren van participatie. En het mooie bij dit project is dat dezelfde methodiek wordt geïmplementeerd in vier gemeenten van heel uiteenlopende omvang, met elk hun eigen context. Dat leidt tot verschillen in snelheid, in dynamiek en in reacties van bewoners, en ook daar kunnen we weer waardevolle inzichten uit opdoen. Bijvoorbeeld over wat er nodig is om de visies en verwachtingen van bewoners en gemeenten dichter bij elkaar te brengen. Een unieke kans.”
Leren om te blijven ontwikkelen
Buurkracht zelf kijkt evenzeer uit naar wat het Delftse onderzoek oplevert. “Onze aanpak is in de vier gemeenten is voor alle partijen nieuw, ook al bouwen we voort op de kennis en ervaring die we in ruim 800 buurten hebben opgedaan”, vertelt onderzoeker en ontwikkelaar Djoera Eerland. “We willen dan ook zo veel mogelijk leren van dit project. Dat doen we op drie manieren: door intern voortdurend het net op te halen, via intervisiebijeenkomsten met de deelnemende gemeenten en aan de hand van onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek. Dat laatste is ook belangrijk voor ons omdat we eraan hechten dat wat we doen evidence-based is. Niet voor niets zoeken we sinds onze start in 2013 actief de samenwerking met universiteiten en hogescholen. Het onderzoek van de TU Delft past in die traditie. Voor ons is het vervolgens de uitdaging om de resultaten te vertalen naar concrete aanvullingen en aanpassingen in onze manier van werken en te gebruiken voor de (door)ontwikkeling van bruikbare tools.”
Deelonderzoeken
Het onderzoeksproject loopt gelijk op met het samenwerkingsproject in de gemeenten en bestaat uit verschillende deelstudies die BinBin coördineert. “In plaats van na afloop via een casestudy het falen of slagen van dit project te verklaren, willen we er vanaf het begin bij zijn. Dat is nodig om echt te begrijpen welke waarden gemeenten, gemeenschappen en buurtteams drijven.” Een promovenda in haar team onderzoekt de samenwerking tussen gemeenten en de gemeenschap: hoe werkt dat en hoe kan een tussenpartij als Buurkracht het proces versoepelen? Wat gebeurt er precies in die interactie? Daarnaast voeren studenten kleinere projecten uit in het kader van hun master. Zo zoomt één student nu in op de ambtelijke setting in de vier gemeenten – en de daarmee samenhangende verschillen en overeenkomsten in de ontwikkeling en implementatie van de energie- en warmtetransitie. Een andere student kijkt specifiek naar het verloop van het project in Rotterdam, en de rol van Buurkracht en de buurtteams die zich daar vormen. “De komende jaren blijven we het project volgen, waarbij er ruimte is voor meer deelonderzoeken, en we onze bevindingen breed beschikbaar stellen.”
Maatschappelijke impact voorop
De wijze van onderzoek waarvoor de onderzoeksgroep en Buurkracht hebben gekozen is effectief, zonder het proces te verstoren. BinBin: “We kiezen een opzet waarin we de onderzoeksvragen samen met de betrokkenen ontwikkelen. In dit geval in eerste instantie met Buurkracht, maar ook met bewoners en gemeenten. In die zin is het onderzoek ‘transdisciplinair’: als je een maatschappelijk vraagstuk als uitgangspunt neemt, heeft het geen zin je onderzoek te beperken tot bijvoorbeeld psychologie, of statistiek. Onze focus ligt niet alleen op kenniscreatie, maar op de praktische toepassing van kennis in de context waarin we werken, op bruikbaarheid en maatschappelijke impact. Dit brengt ook met zich mee dat we afstemmen met wie we in gesprek gaan, om vooral niet in de weg te lopen.” Djoera vult aan: “Het opbouwen van een netwerk en een gemeenschap is een kwetsbaar proces. Als er in dat prille stadium onderzoekers rondlopen die allemaal vragen stellen, loop je risico dat sommige mensen zich terugtrekken. Om dat te voorkomen, polsen wij voor de onderzoekers wie voor vraaggesprekken openstaan en leggen wij de eerste contacten. Zo kunnen we allemaal ons werk doen.”
In de Zaanse wijk Willis begon het met een prikactie op de Landelijke Opschoondag op 22 maart. Een laagdrempelige manier om elkaar te ontmoeten én zichtbaar te maken dat er buurtteams actief zijn in de wijk. Maar het bleef niet bij een opgeruimde straat. De actie was het startpunt van een veel bredere beweging richting een groenere, duurzamere en socialere buurt.
Van actie naar activatie
Buurtteam Willis Groen & Sociaal haakte op aan bij de Landelijke Opschoondag. Met hesjes, flyers, posters en een oproep via hun mailinglijst uit Buurkracht Online trokken bewoners de wijk in. Naast een flinke berg afval leverde de actie ook nieuwe gezichten op. Een van de deelnemers sloot zich direct aan bij het buurtteam. De prikactie was een groot succes en wordt nu elke twee maanden herhaald.
“We wilden zichtbaar worden in de buurt en een laagdrempelige manier bieden om aan te haken,” vertelt buurtbegeleider Kitty de Hek. “En dat is gelukt. Er zit nu echt beweging in de wijk.”
Twee teams met elk een eigen thema
Wat begon met een paar initiatiefnemers groeide uit tot twee actieve buurtteams. Team Energie (8 leden) onderzoekt de mogelijkheden rond hybride warmtepompen. Ze willen een lokale duurzame huizenroute organiseren, waarbij buren die al stappen hebben gezet hun ervaringen delen. Op die manier kunnen geïnteresseerden ontdekken of een warmtepomp bij hen past en welke voorbereidende stappen zij eerst nog kunnen zetten. Daarnaast verkennen ze de mogelijkheden voor deelauto’s in de buurt.Team Groen & Sociaal (11 leden) richt zich op vergroening én verbinding. Zij willen onder andere aan de slag met biodiversiteit, door extra bloemen te planten en groene daken.
De gemeente ondersteunt de bewoners met materialen en denkt mee over vergroening van de openbare ruimte. Binnenkort wordt er gesproken over een bloembollenactie en de mogelijkheid voor groenadoptie.
Samen de buurt sterker maken
De bewoners van Willis hebben een duidelijke aanpak gekozen: klein beginnen, zichtbaar zijn, en zo samen doorgroeien. Door het laaghangend fruit eerst te plukken – zoals een afvalprikactie – ontstaat er ruimte voor grotere plannen en meer betrokkenheid.
Stedelijke gebieden, met hun vele microklimaten en variatie in bebouwing, bieden verrassend veel kansen voor biodiversiteit. Geveltuinen, binnentuinen, parkjes en zelfs braakliggende stukjes grond kunnen een thuis zijn voor allerlei soorten planten en dieren. Steden bieden hierdoor de natuur juist een unieke kans om te floreren.
Toch gaat het niet goed met de stedelijke biodiversiteit. Veel natuur is versnipperd, krijgt weinig bescherming en verdwijnt bij nieuwbouw of herinrichting. Maar gelukkig zijn er steeds meer bewoners die zich inzetten om dat tij te keren. Mensen die geloven in de kracht van hun buurt en samen de natuur een handje willen helpen. Zoals in de Rotterdamse wijk 110-Morgen, waar bewoners het voortouw nemen voor een groenere, gezondere leefomgeving.
Bewoners met een missie
In 110-Morgen hebben buurtbewoners een gemeenschappelijke passie ontdekt: het vergroenen van hun buurt. Het begon met een simpel idee: een groenschouw, waarbij buren samen het bestaande groen in hun omgeving onderzoeken. Tijdens deze wandeling werd al snel duidelijk: de wijk kan grote stappen maken op het gebied van inheemse en biodiverse beplanting.
In samenwerking met de wijknetwerker is er onderzoek gedaan naar de mogelijkheden, en de eerste inheemse planten en zaden zijn inmiddels besteld. Maar het initiatief reikt verder dan alleen planten. Het uiteindelijke doel? Educatie en natuur samenbrengen. Kinderen krijgen straks les over biodiversiteit en permacultuur, terwijl de hele buurt profiteert van de voordelen van meer groen: een sponswerking bij regen, verkoeling bij hitte en een aantrekkelijkere leefomgeving.
“Een paar maanden geleden was er nog niks,” vertelt initiatiefnemer Kirsten, “maar dit jaar nog gaan we een paar van die groene woestijnen – kale grasvlaktes – omtoveren tot bed & breakfasts voor insecten… en meer! Met draagvlak en samenwerking ontstaat er ruimte voor echte groene ambities.”
Kleine acties, groot verschil
In 110-Morgen laten bewoners zien hoe je van plannen daden maakt. Met hulp van Buurkracht vergroten ze de kennis in de wijk, organiseren ze projecten en leren bewoners hoe je de natuur een handje kunt helpen. Wat begon als een idee, groeit uit tot een wijkinitiatief met impact.
Met het mobiliseren van doekracht – handen uit de mouwen – én buurkracht, ontstaat er een beweging. Het gezamenlijk streven naar biodiversiteit, gedragen door de buurt. Zo krijgt de natuur weer ademruimte. En ontstaat er tegelijk een leefomgeving waardoor mensen zich prettig voelen in hun buurt.
De lente staat voor de deur! De dagen worden langer, het groen komt weer tot leven en het is de perfecte tijd om je huis, tuin en buurt lenteklaar te maken. Waarom zou je dat alleen doen als je samen met je buren meer voor elkaar krijgt? Of het nu gaat om een grote voorjaarsschoonmaak, een groene buurt of een opgeruimde straat – met een goede dosis buurkracht krijg je het deze lente voor elkaar! Hier zijn vijf praktische tips om samen met je buren je huis, tuin en buurt klaar te maken voor de lente.
1. Geveltuinen of een buurttuin aanleggen voor een groene straat
Meer groen in de buurt zorgt voor een gezondere, koelere en duurzamere leefomgeving. Waarom niet samen met je buren een paar stoeptegels vervangen door planten? Geveltuinen verbeteren de luchtkwaliteit, helpen bij regenwaterafvoer en fleuren de straat op. Hebben jullie meer ruimte? Denk dan aan een gezamenlijke buurttuin met bloemen, kruiden en groenten. Het is een plek om samen te tuinieren, elkaar te ontmoeten en misschien zelfs oogst te delen. Wie wordt nou niet blij van een groenere buurt?
2. Vogelhuisjes en insectenhotels ophangen voor een diervriendelijke tuin
De lente is hét moment waarop vogels en insecten op zoek gaan naar een fijne plek om te nestelen. Door samen met je buren vogelhuisjes en insectenhotels op te hangen, help je de biodiversiteit in jouw buurt. Organiseer een middag waarop iedereen een nestkastje of bijenhotel timmert of schildert en hang ze daarna samen op. Dit is niet alleen goed voor de natuur, maar ook een leuke activiteit om met kinderen te doen. Een vogelvriendelijke tuin zorgt meer leven in de buurt!
3. Ventilatiesysteem en roosters schoonmaken voor frisse lucht in huis
Na een lange winter is frisse lucht in huis extra belangrijk. Maar wist je dat ventilatiesystemen en roosters vaak vol stof en vuil zitten? Een schone luchttoevoer zorgt voor betere ventilatie en minder allergieën, waardoor het leefklimaat in huis verbetert. Samen met je buren een schoonmaakronde doen is niet alleen handig (je helpt elkaar met lastige plekken!), maar ook een goed moment om elkaar weer eens te spreken. Misschien hebben anderen nog slimme energiebesparingstips of ideeën voor meer wooncomfort.
4. Zonnepanelen schoonmaken voor maximale energieopbrengst
Heb jij of je buren zonnepanelen op het dak? Dan is het slim om ze een goede schoonmaakbeurt te geven. Door stof, pollen en vuil kan het rendement van zonnepanelen dalen. En waarom zou je dat alleen doen als je samen sneller klaar bent? Organiseer een “zonnepanelen schoonmaakdag”, leen een telescoopborstel van elkaar en zorg ervoor dat iedereen in de buurt het maximale uit de lentezon haalt. Zo besparen jullie samen energie én kosten!
5. Gezamenlijke opruimactie: een schone en opgeruimde buurt
Na de winter ligt er vaak meer zwerfafval en bladeren in de buurt dan je denkt. Tijd voor een grote voorjaarsschoonmaak in de wijk! Trommel je buren op, verzamel afvalgrijpers, vuilniszakken en handschoenen, en ga samen aan de slag. Veel gemeenten ondersteunen dit soort acties met materialen of het ophalen van het verzamelde afval. En als beloning? Sluit de dag gezellig af met koffie, thee of iets lekkers in de buurt – gewoon bij iemand in de tuin of op een bankje in de zon.
Doe je mee? Samen is het leuker én makkelijker!
Deze vijf acties maken niet alleen jouw huis en tuin lenteklaar, maar geven ook de buurt een opfrisbeurt. Dus trek je handschoenen aan, pak een emmer en een borstel en betrek je buren erbij! Samen maken jullie de buurt mooier, groener en duurzamer.
Deze worden gebruikt om ons websiteverkeer te analyseren en video’s te tonen. Wij delen informatie over het gebruik van onze site met onze partners voor social media en analyse. Deze partners kunnen je gegevens combineren met andere informatie die je aan ze hebt verstrekt of die zijn verzameld bij het gebruik van hun services. Als je hiermee akkoord bent, hoef je je voorkeuren niet te wijzigen. Meer lezen over cookies op deze pagina
Deze website gebruikt cookies om je gebruikservaring te verbeteren terwijl je door de pagina's klikt. Van deze cookies worden alleen de noodzakelijke cookies opgeslagen in je browser omdat ze essentieel zijn voor het functioneren van je website. We gebruiken ook cookies van derden om je gebruik te analyseren en begrijpen. Deze cookies zullen alleen worden opgeslagen in je browser wanneer jij daar toestemming voor geeft. Je kunt deze toestemming elk moment weigeren. Dit kan een effect hebben op je gebruikservaring.
Noodzakelijke cookies zijn essentieel voor het normaal functioneren van de website. Deze categorie bevat alleen maar cookies die de basis functionaliteiten en veiligheidseisen van de website garanderen. Deze cookies slaan geen enkele persoonlijke informatie op.
Dit zijn cookies die niet per se noodzakelijk zijn voor de website om te functioneren, maar ze worden specifiek gebruikt om persoonlijke informatie te verzamelen via statistieken, advertenties en andere ingebedde inhoud (zoals Vimeo). Goedkeuring van de gebruiker voordat deze cookies op de website worden geactiveerd is verplicht.
Cookies voor statistieken worden gebruikt om te begrijpen hoe de interactie is tussen bezoekers en de website. Deze cookies voorzien in informatie over het aantal bezoekers, de bounce rate, de plek waar een bezoeker vandaan komt enz.
Prestatie cookies worden gebruikt om de inhoudsstructuur van de website in kaart te brengen en analyseren, waardoor een betere gebruiksvriendelijkheid wordt nagesteefd.
Advertentie cookies worden gebruikt om de bezoekers van relevante reclame en marketing campagnes te voorzien. Deze cookies volgen het pad dat een bezoeker door de website heen loopt en verzamelen informatie om gerichte advertenties te tonen.
